Wprowadzenie darowizny na wypadek śmierci to dobra możliwość na zapisanie bliskim konkretnych rzeczy tak, aby nie wchodziły one w skład spadku. W grudniu 2013 roku weszła uchwała Sądu Najwyższego. Jaka jest różnica między darowizną na wypadek śmierci a testamentem?
Uchwała Sądu Najwyższego
W dniu 13.12.2013 została wydana uchwała Sądu Najwyższego na temat darowizny na wypadek śmierci. W treści tej uchwały Sąd stwierdził, że:
Dopuszczalne jest zawarcie umowy darowizny na wypadek śmierci, jeżeli jej przedmiotem są konkretne rzeczy lub prawa, a umowa nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Samo to zagadnienie było przedmiotem wielu dyskusji i sporów. Uchwała nie ma mocy uchwały. Darowizna na wypadek śmierci nie jest uregulowana w żadnym przepisie. Podejmowano projekty ustawy, jednak żaden nie stał się obowiązującym prawem. Prawo spadkowe przewiduje zapis windykacyjny, który można umieścić tylko w testamencie mającym formę aktu notarialnego. Testament z kolei można łatwo zmienić i odwołać, co nie ma zastosowania przy darowiznach.
Darowizna na wypadek śmierci
Darowizna na wypadek śmierci miałaby być umową, w której można zastrzec, że własność nieruchomości lub inne prawa przechodzą na osobę obdarowaną w momencie śmierci właściciela. Takie darowizny nie wchodziłyby w skład spadku. W sytuacji, w której osoba obdarowana umrze wcześniej, darowizna staje się niewykonalna. W przypadku, gdy jest wielu obdarowanych – udział rozkłada się na pozostałe osoby w stosunku do przysługujących im udziałów.
Umowa darowizny powinna być spisana w formie aktu notarialnego. Funkcjonowałaby ona jako podtyp zwykłej darowizny. Plusami takiego rozwiązania są:
-
Braz obciążeń za długi spadkowe;
-
Występowanie o zachowek odbywałoby się na tych samych zasadach jak w przypadku zwykłej darowizny.
Testament
Na dzień dzisiejszy jedyną formą zapisania bliskim swoich nieruchomości i innych przedmiotów. Może mieć on formę pisemną oraz ustną w wyjątkowych sytuacjach. W testamencie powołuje się do spadku wybrane osoby, które dziedziczą cały majątek zmarłego. Spadkodawca może przepisać danej osobie konkretny przedmiot umieszczając taki zapis w dokumencie.
Po śmierci spadkobiercy spadek dochodzi do skutku, jednak nie jest to takie proste jak mogłoby się wydawać. Takie postępowania spadkowe ciągną się miesiącami zanim bliscy otrzymają przedmioty, które im zapisano. Darowizna na wypadek śmierci staje się własnością obdarowanego już w momencie śmierci i jest nieodwoływana. Odwołanie od darowizny jest możliwe jedynie w przypadku rażącej niewdzięczności obdarowanego.
